Kiedy możemy podejrzewać naszą pociechę o ADD?
Sześć lub więcej z podanych objawów symptomów deficytu uwagi musi utrzymywać się przez przynajmniej 6 miesięcy w stopniu utrudniającym funkcjonowanie, bądź w stopniu niewspółmiernym do rozwoju dziecka. Sygnały świadczące o deficycie uwagi zazwyczaj są obecne już przed ukończeniem 7 roku życia, tylko nie zawsze są wyraźne, zauważalne.
Dziecko z ADD:
- często nie stosuje się do podawanych kolejno instrukcji i ma kłopot z dokończeniem zadań szkolnych oraz wypełnianiem codziennych obowiązków,
- ociąga się, jest niechętne, lub unika podejmowania zadań, przedsięwzięć, które wymagają wysiłku umysłowego,
- często nie jest w stanie zwrócić większej uwagi na szczegóły lub popełnia błędy, świadczące o bezmyślności w działalności szkolnej, pracy lub przy wykonywaniu innych zajęć,
- często wydaje się nie słuchać tego, co się do niego mówi,
- często ma trudności z organizacją i planowaniem działań,
- często zapomina, co ma zrobić w danym dniu, nie pamięta o codziennych sprawach,
- często gubi przedmioty, rzeczy niezbędne do codziennego funkcjonowania (zabawki, przybory szkolne, podręczniki, zeszyty, klucze itp.)
- łatwo rozprasza się pod wpływem zewnętrznych bodźców,
- często wykazuje trudności z utrzymaniem uwagi na wykonywanych czynnościach, zadaniach, a nawet podczas zabawy.
Wskazówki dla rodziców i nauczycieli do postępowania z dzieckiem z problemami z koncentracją.
- Dawajmy dziecku instrukcje proste, krótkie. Podczas ich wydawania powinniśmy utrzymywać kontakt wzrokowy z dzieckiem.
- Wytyczajmy cel działania niezbyt odległy, który gwarantują pewność osiągnięcia go.
- Stopniujmy trudności, jak i zakres działania, i w miarę możliwości nie dopuszczajmy do niepowodzeń.
- Dostarczajmy dziecku wielu elementów angażujących emocje (nagrody) w jego poczynaniach.
- Przyzwyczajajmy i uczmy dziecko finalizowania każdego przedsięwzięcia (przy założeniu, że nie jest ono zbyt trudne dla dziecka).
- Nie obarczajmy dziecka wieloma obowiązkami jednocześnie lub zadaniami zbyt trudnymi.
- Przypominajmy o i kontrolujmy przyjęte przez dziecko zobowiązania.
- Obserwujmy, współuczestniczmy, w razie potrzeby pomagajmy w podjętych przez dziecko działaniach.
- Eliminujmy niepotrzebne bodźce, mogące rozproszyć dziecko w czasie nauki, czy wykonywania czynności wymagających skupienia.
- Przyzwyczajajmy do pokonywania trudności, uodporniajmy na nie i nie chrońmy zbytnio przed nimi.
- Nie używajmy przykrych środków wychowawczych, takich jak: kara fizyczna, agresja słowna, negowanie i krytykowanie dziecka.
- Właściwe planujmy zajęcia domowe i przedszkolne / szkolne.
- Nauka powinna odbywać się pod kontrolą rodziców.
- Wykonywane przez dziecko zadania (np. czytane czytanki) powinny je zaciekawiać.
- Stosujmy zasadę „trzech R”: rutyny, regularności (w rozkładzie dnia dziecka), repetycji (czyli powtarzanie przez dziecko wydanych mu poleceń celem sprawdzenia, czy je zrozumiało i zapamiętało).
Można również stosować metodę „samoinstrukcji”.
- Wyznaczenie i zrozumienie natury zadania (Co mam wykonać?),
- Analizowanie możliwych sposobów rozwiązania zadania (Jak mogę to zrobić?),
- Wybieranie odpowiedniej strategii i zastosowanie jej (Jakie jest najlepsze rozwiązanie?),
- Samokontrola w czasie realizacji zadania (Muszę trzymać się swojego planu!),
- Samoocena (Czy mi się udało?, W jakim stopniu udało mi się tego dokonać?, Jeszcze mi się udało, ale bardzo się starałem). Jeżeli zadanie nie zostało wykonane, należy poszukać innych sposobów osiągnięcia celu.
- Samonagradzanie (To jest dobrze zrobione, ewentualnie tamto nie całkiem, ale nie jest źle, następnym razem uda się)
Przynoszącą dobre efekty terapeutyczne w nauczaniu koncentracji uwagi jest metoda „eeg biofeedback” (neurofeedback).
10 podstawowych próśb dziecka z ADHD, zawierających wykładnię skutecznego postepowania rodziców i nauczycieli:
- Pomóż mi skupić się na jednej czynności.
- Chcę wiedzieć, co się zdarzy za chwilę.
- Poczekaj na mnie, pozwól mi się zastanowić.
- Nie wiem jak to zrobić, pokaż mi wyjście z tej sytuacji.
- Chcę wiedzieć od razu czy to, co robię jest robione dobrze.
- Dawaj mi tylko jedno polecenie naraz.
- Dawaj mi małe zadania do wykonania. Gdy cel jest daleki, gubię się.
- Przypomnij mi, żebym się zatrzymał i pomyślał.
- Chwal mnie często, bardzo tego potrzebuję.
- Wiem, że potrafię być męczący, ale czuję, że rosnę, kiedy okazujesz mi, jak mnie kochasz!
